Ons 'nieuwe' verenigingshuis nu officieel geopend
Op zaterdag 12 november was de officiële opening van ons verenigingshuis aan de Zesstedenweg 227 in Grootebroek. Voor het publiek zal het pand vanaf 3 december voortaan elke eerste zaterdag van de maand van tien tot twaalf uur geopend zijn. Zowel het huis als de schuur zijn dan open. Iedereen kan naar hartenlust rondkijken, bladeren in archiefstukken en vragen stellen.
Hoe vaak gebeurt het dat de vrijwilligers van een historische vereniging daadwerkelijk de handen uit de mouwen steken voor de restauratie een monument? Zelden of nooit, kunnen we u zeggen. IJveren voor het behoud van historische belangrijke monumenten is weliswaar een belangrijke taak van een historische vereniging, maar het echte restauratiewerk wordt doorgaans overgelaten aan bouwkundig specialisten die dit werk uitvoeren in opdracht van eigenaren en overheidsinstanties
Des te meer bijzonder dat de Historische Vereniging Oud Stede Broec de uitdaging heeft opgepakt, toen die in 2009 het aanbod kreeg van een particulier om een bouwerswoning aan de Zesstedenweg 227 in bruikleen te nemen als verenigingshuis. Een mooi aanbod, niet in de laatste plaats vanwege de aanwezigheid van de bouwersschuur achter de woning, waarin de vereniging archiefmateriaal en andere waardevolle spullen zou kunnen bewaren en exposeren. Maar Oud Stede Broec moest dan wel zelf zorgdragen voor de restauratie. Vrijwilligers van de vereniging tekenden, timmerden, zaagden, spijkerden en schilderden honderden uren met fantastisch resultaat, hierbij geholpen door de deskundige adviezen van Pieter Meijers uit Twisk; een van de tien bouwhistorici die ons land rijk is.
Vermogende landbouwer
De woning Zesstedenweg 227 werd in 1904 gebouwd voor de familie Rood-Boekweit. Het ging hier om een tamelijk vermogende agrarische familie die vele jaren in het pand woonde. Begin jaren zestig werd het gekocht door de familie Dudink, een kinderrijk gezin. Om het huis te laten voldoen aan de eisen van de tijd, zijn toen veel aanpassingen aangebracht in de woning. Een grote ingreep was het samenvoegen van huiskamer en keuken. Hierbij werden de oude bedsteden en de centrale schoorsteen verwijderd. Verder verdwenen paneeldeuren en wanden uit het zicht, evenals het originele plafond. Eén kamer bleef gespaard voor de modernisering; voor een slaapkamer is dat niet zo nodig.
De overeenkomst met de eigenaar hield in dat bij het herstel van het pand, waar de tand des tijds duidelijk zichtbaar was, de oorspronkelijke uitvoering als uitgangspunt genomen werd. In eerste instantie dacht Oud Stede Broec de klus in anderhalf of twee jaar te kunnen klaren. Dat liep anders. De vaklui die het werk gingen uitvoeren, kwamen er al snel achter dat het wel eens langer zou kunnen duren. Dat klopte; uiteindelijk hebben ze er zes jaar gewerkt om het huis en de schuur te restaureren.
Onder leiding van Sjaak Ruitenberg werd er gezaagd, getimmerd en geschilderd. Dit aan de hand van de minutieuze bouwtekeningen van Ton Boon.
Bijzondere ontdekkingen
Uit bouwsporen (zoals verfranden) was af te leiden hoe de vroegere indeling was geweest. Zo konden de bedsteden opnieuw worden getimmerd. De behangresten vanachter het hardboard gaven richting voor de keuze van het nieuwe behang. Kleurenonderzoek maakte dat ook de oorspronkelijke kleuren opnieuw aangebracht konden worden. Zelfs de vloerbedekking was door de oude sporen te reconstrueren. Het was een avontuurlijk periode waarin diverse bijzondere ontdekkingen werden gedaan. Achter het zachtboard dat in de jaren zestig was ingetimmerd, kwamen prachtige plafonds tevoorschijn.
Bij werkzaamheden om het huis werden eveneens verschillende ontdekkingen gedaan. Zo werd bij toeval de ‘eerste steen’ terug gevonden. Deze lag onder het pad naar de schuur en is als een van de laatste activiteiten opnieuw geplaatst boven de voordeur. Ook werden er sporen gevonden van veel oudere bewoning. Bij het afgraven van de grond tussen het huis en de schuur, stuitten de vrijwilligers op een beeldje uit de middeleeuwen dat kindeke jezus in zijn wiegje voorstelt.
Tegelijk met het huis is ook de schuur compleet gerenoveerd. Hier werd een lang gekoesterde wens van de vereniging ingevuld. Op de bovenverdieping kreeg de tentoonstellingsruimte voor de archeologie kreeg zijn plek. Beneden is een expositieruimte met oud bouwersmateriaal ingericht.
Opening
Zesstedenweg 227 was het eerste pand dat zes jaar geleden het predicaat gemeentelijk monument kreeg. Die status is met deze restauratie meer dan verdiend. De officiële openingshandeling op zaterdag 12 november werd verricht door Cor Kok en Sjaak Ruitenberg, de twee mannen die een onmisbare rol hebben gespeeld hebben bij dit historisch bouwkundig project dat een aanwinst mag heten voor Stede Broec.
Hieronder een impressie van de dag in foto's.
De achteringang van de tuinderswoning die onze vrijwilligers in originele stijl uit 1904 hebben terug gebracht, gaat hier nog schuil achter een scherm.
De eregasten Cor Kok en Sjaak Ruitenberg met echtgenotes in afwachting van het officiële openingsmoment.
Cor Kok en Sjaak Ruitenberg verwijderen eensgezind het scherm, Jan Ettes (geheel links) kijkt nauwlettend toe.
De keuken ziet er weer uit alsof het pand zojuist is opgeleverd.
De pronkkamer in de authentieke kleurstellingen en met het behang in originele print.
Een kunststukje is het plafond met schragen en ornamenten.
Zo zag het er origineel uit, alleen de cv-panelen dateren van later datum.
Op de zolderverdieping is ruimte voor gasten zoals studenten archeologie.
Ook buitenom is hard gewerkt. Onder de overkapping bij de schuur ligt een tuindersschuit.
De vroegere bouwersschuur is ingericht als expositieruimte, met archeologische vondsten en landbouwapparatuur.